ଗୁରୁ ଦକ୍ଷିଣା- ବାସନ୍ତୀ ଲତା ଜେନା

           ମଗଧରେ ନିଶାନ୍ତ ନାମକ ଜଣେ ଶବର ରହୁ ଥିଲେ  l ତାଙ୍କର ପୁଅଙ୍କର ନାମ ଥିଲା ଏକଲବ୍ୟ  l ଏକଲବ୍ୟର ଯୁଦ୍ଧ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି 

ବହୁତ ଆଗ୍ରହ ଥିଲା  l ସେ ଖୋଜି ବୁଲୁ ଥିଲା ଜଣେ ଉତ୍ତମ ଗୁରୁ ଠାରୁ ଯୁଦ୍ଧ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ  l ବୁଲି ବୁଲି ଆସି ହସ୍ତୀନାରେ ପହଞ୍ଚିଲା  l ସେ ଦେଖିବାକୁ ପାଇଲା ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ ଜଣେ ଗୁରୁ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେଉଛନ୍ତି l ସେ ହତା ବାହାରେ ଅପେକ୍ଷା କଲା  l ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ପରେ ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦୃଷ୍ଟି ଶବର ପିଲାଟି ଉପରେ ପଡିଲା  l ସେ ଏକଲବ୍ୟ ପାଖକୁ ଆସିଲେ  l ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣ କିଛି ପଚାରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏକଲବ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ସାଷ୍ଟାଙ୍ଗ ପ୍ରଣିପାତ କଲା  ଓ ନିଜର ପରିଚୟ ଦେଲା  l ସେ ସମୟରେ ଜାତି ଭେଦ ପ୍ରଥା ପ୍ରଚଳିତ ଥିଲା  l ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ୟ୍ଯ 

କହିଲେ, ମୁଁ ହସ୍ତିନା ପୁରର ରାଜ  ପୁତ୍ର ମାନଙ୍କୁ ଅସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେଉଛି  l 

ସେମାନେ ସମସ୍ତେ କ୍ଷତ୍ରିୟ  l ତୁମେ ଜାତିରେ ଶବର  l ତେଣୁ ମୁଁ ତୁମକୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେଇ ପାରିବି ନାହିଁ  l 

                ଏକଲବ୍ୟ ମନ ଦୁଃଖରେ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରକୁ ଚାଲି ଗଲା  l ସେଠାରେ ସେ ରହିବା ପାଇଁ କୁଡ଼ିଆ ଟିଏ ତିଆରି କଲା  l ତା' ପରେ ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣଙ୍କର ପ୍ରତି ମୃର୍ତ୍ତିଟିଏ ତିଆରି କଲା  l ସ୍ନାନ ଶୌଚ ସାରି ଗୁରୁଙ୍କୁ ଚରଣ ବନ୍ଦନl  କରେ l ତାପରେ ସାମ୍ନାରେ ସାଧନାରେ ବସି ଯାଏ  l ଗୁରୁ ତାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ  ଯେଉଁ ଯୁଦ୍ଧ ବିଦ୍ୟା  ଶିକ୍ଷା ଦିଅନ୍ତି, ଏକଲବ୍ୟ ସବୁ ଜାଣି ପାରେ l ରାତ୍ରିରେ ସେ ବିଦ୍ୟା ଅଭ୍ୟାସ କରେ l ଏହି ପରି ବହୁ ଦିନ ବିତି ଗଲା l ଦିନେ ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ତାଙ୍କର କିଛି ଶିଷ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଜଙ୍ଗଲ ରାସ୍ତାଦେଇ ଯାଉ ଥିଲେ  l ତାଙ୍କ ସାଥିରେ କୁକୁରଟିଏ ଵି ଥିଲା  l କୁକୁରଟି ଆଗେ ଆଗେ ଦୌଡ଼ି ଦୌଡ଼ି 

ଯାଉ ଥିଲା  l ପଛରେ ଗୁରୁ ଓ ଶିଷ୍ୟ ମାନେ ଯାଉ ଥିଲେ l ସେହି ସ ମୟରେ ଏକଲବ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ ବିଦ୍ୟା ଆଭାସ କରୁ ଥିଲା  l କୁକୁରଟି ବାରମ୍ବାର ଭୋକିବାରୁ ଏକଲବ୍ୟର ବିଦ୍ୟା ଅଭ୍ୟାସରୁ ଧ୍ୟାନ ଭଗ୍ନ ହୋଇଗଲା  l ତେଣୁ ସେ ଏପରି ଭାବରେ ତୀର ମରିଲା ଯେ କୁକୁରର ପାଟି ମେଲା ହୋଇ ରହିଲା  l କୁକୁରଟି ଆଉ ଭୋକି ପାରିଲା ନାହିଁ  l ସେ ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣଙ୍କ ପାଖକୁ ଫେରି ଆସିଲା  l କୁକୁରର ଏପରି ଅବସ୍ଥା ଦେଖି ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲେ  l କୁକୁରଟିକୁ ଗୁରୁ ଆଗକୁ ଯିବା ପାଇଁ ଆଦେଶ ଦେଲେ l କୁକୁରଟି ଅଗକୁ ଚାଲିଲା  l ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟ କୁକୁର ପଛେ ପଛେ ଚାଲିଲେ  l   ଏକଲବ୍ୟ ଯେଉଁଠାରେ  ବିଦ୍ୟା ଅଭ୍ୟାସ କରୁଥିଲା, ସେଠାରେ ଯାଇ ସମସ୍ତେ ପହଁଚିଲେ  l  ଏକଲବ୍ୟ ରୁରୁ ଦ୍ରୋଣକୁ ଦେଖି ଆସି ପ୍ରଣାମ କଲା l 

ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ଶବର ବାଳକକୁ ପଚାରିଲେ ତୁମର ଗୁରୁ କିଏ ? ତୁମେ ଏ ସବୁ ବିଦ୍ୟା କାହା ଠାରୁ ଶିକ୍ଷା କରିଛ  ?  ଶବର ବାଳକଟି କହିଲା, ଗୁରୁଦେବ, ମୋତେ ଆପଣଚିହ୍ନି  ପାରିଲେ ନାହିଁ ?  ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ପାଖକୁ ବହୁ ଦିନ ପୂର୍ବେ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଯାଇଥିଲି  l ଆପଣ ମୋତେ ଶବର କହି ଫେରାଇ ଦେଇ ଥିଲେ  l ମୁଁ ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରିଛି ଓ ଆପଣଙ୍କୁ ଗୁରୁ ବୋଲି ମାନି ପୂଜା କରୁଛି  l ଆପଣ ଯେଉଁ ବିଦ୍ୟା ଶିଷ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ଶିଖାଉଛନ୍ତି, ମୁଁ ଧ୍ୟାନ 

ବଳରେ ତାହା ଜାଣି ପାରୁଛି  ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସ କରୁଛି  l ତେଣୁ ଆପଣ ମୋର ପୂଜ୍ୟ ଗୁରୁ ଅଟନ୍ତି  l ଏ କଥା ଶୁଣି ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲେ ଏବଂ କହିଲେ ବତ୍ସ  ! ମୁଁ ତୁମକୁ ଶିଷ୍ୟ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି l ଏ କଥା ଶୁଣି ଏକଲବ୍ୟ ଖୁସି ହୋଇଗଲା  l ଗୁରୁ କହିଲେ ବତ୍ସ ! ମୋ ଠାରୁ ତୁମେ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା କରିଛ  l ମୋତେ ଗୁରୁ ଦକ୍ଷିଣା ଦେବାକୁ ହେବ l  ଏ କଥା ଶୁଣି ଏକଲବ୍ୟ କହିଲା, 

କୁହନ୍ତୁ ଗୁରୁଦେବ, ଆପଣ ଯାହା କହିବେ ଗୁରୁ ଦକ୍ଷିଣା ମୁଁ ନିଶ୍ଚୟ ଦେବି  l ତାପରେ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ କହିଲେ ତୁମର ଡାହାଣ ହାତର ବୁଢା ଆଙ୍ଗୁଠି ମୋତେ ଗୁରୁ ଦକ୍ଷିଣା ଭାବରେ ଦିଅ  l ଏ କଥା ଶୁଣି ଶବର ବାଳକଟି କିଛି ସମୟ ସ୍ତବ୍ଧ ହୋଇଗଲା l ତା 'ପରେ ନିଜର ଅଂଟାରେ ରଖିଥିବା ଛୁରୀ ବାହାର କରି ଅକୁଣ୍ଠିତ ଚିତ୍ତରେ ନିଜର ବୁଢା ଆଙ୍ଗୁଠି କାଟି ଗୁରୁଙ୍କୁ ଦକ୍ଷିଣା ଦେଇ ଥିଲା  l ଏହା ପରେ ଗୁରୁ କହିଲେ ତୁମେ ଆଉ ହସ୍ତୀନାରେ ରହି ପାରିବ ନାହିଁ  l ତୁମକୁ ମଗଧ ଫେରି ଯିବାକୁ ହେବ  l ଶବର ବାଳକ ଏକଲବ୍ୟ କିଛି ନ କହି ଚୁପଚାପ ରହିଲା l ଆଖିରୁ ତାହାର ଲୁହର ବନ୍ୟା ଛୁଟି ଚାଲି ଥାଏ  l ଏକଲବ୍ୟ ଗୁରୁ ଦକ୍ଷିଣା ଦେଇ ଯୁଗ ଯୁଗକୁ କୀର୍ତ୍ତି ରଖିଗଲା  l ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ଏପରି କରିବାର ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ଥିଲା, ସେ ଚାହୁଁ ଥିଲେ ଅର୍ଜୁନ ସର୍ବ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଧନୁର୍ଦ୍ଧର ହୁଅନ୍ତୁ  l ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଠାରୁ ଏକଲବ୍ୟ ତେଜସ୍ୱୀ ଥିଲା  l ସାଧନା ବଳରେ ସେ ସବୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା କରିପାରୁ ଥିଲା   l ଏକଲବ୍ୟ ଗୁରୁ ଦକ୍ଷିଣା ଦେଇ ଭାଙ୍ଗି ପଡି ନ ଥିଲେ  l ଦୃଢ଼ ମନ ବଳ ନେଇ ସେ ପୁଣି ଅସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ୟା ଆଭାସ କରିଥିଲେ  l 

           ଋଷି ବ୍ୟାସଦେବ ନିଜକୁ ବଡ଼ ଜ୍ଞାନୀ ବୋଲି ଭାବୁ ଥିଲେ l ଦିନେ ସେ ଜଙ୍ଗଲ ରାସ୍ତା ଦେଇ ଯାଉ ଥିଲେ l ଦେଖିଲେ, ଜଣେ ଶବର ଖଜୁରୀ ଗଛ ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇ କିଛି ମନ୍ତ୍ର ପଢିଲେ l ତା'ପରେ ଖଜୁରୀ ଗଛଟି ଆପେ ଆପେ ତଳକୁ ନଇଁ ଆସିଲା  l ସେ ଖଜୁରୀ ଗଛର ରସ ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ଗଛର ଅଗ୍ର ଭାଗର ଅଳ୍ପ ଅଂଶ କାଟି ଗୋଟିଏ ମାଠିଆ ବସାଇ ଥିଲା  l ସେ ମାଠିଆର ରସ ସଂଗ୍ରହ କଲା ପରେ ପୁଣି କି ମନ୍ତ୍ର ପଢିଲା ଯେ ଖଜୁରୀ ଗଛଟି ଆପେ ଆପେ ସିଧା ହୋଇ ଠିଆ ହୋଇ ଗଲା  l ଏ ଘଟଣା ଦେଖି ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କ ମନରୁ ଭ୍ରମ ଦୂର ହୋଇଗଲା  l  ସେ ସେହି ମନ୍ତ୍ରଟି ଶିଖିବା ପାଇଁ ଶବର ଘରକୁ ଗଲେ  l 

ଶବର ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କୁ ଦେଖି ବାଡ଼ି ପଟ ରାସ୍ତା ଦେଇ ଜଙ୍ଗଲକୁ ପଳାଇ ଯାଏ  l ଏହି ପରି ବ୍ୟାସଦେବ ସବୁ ଦିନେ ଶବର  ଘରକୁ ଯାଆନ୍ତି, ନିରାଶ ହୋଇ ଫେରନ୍ତି  l ଏହି ପରି କେତେ ଦିନ ବିତି ଗଲା l ଦିନେ ସକାଳେ ବ୍ୟାସଦେବ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଶବର ଘରକୁ ଯାଇଥାନ୍ତି  l ଶବର ସେତେ ବେଳେ ଘରେ ନ ଥାଏ   I ଶବର ପୁଅ ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କୁ ପଚାରିଲା, ମୋ ବାବାଙ୍କ ପାଖରେ ତୁମର କି କାମ ଅଛି  ?  ତୁମେ କାହିଁକି ସବୁ ଦିନେ ଆମ ଘରକୁ ଆସୁଛ  ?  ବ୍ୟାସଦେବ ଖଜୁରୀ ଗଛରୁ ରସ ସଂଗ୍ରହ କଥା କହିଲେ  l 

ଏ କଥା ଶୁଣି ଶବର ବାଳକ କହିଲା, ଏ ମନ୍ତ୍ର ମୁଁ ଜାଣିଛି l ମୁଁ ତମକୁ କହି ଦେବି l ବ୍ୟାସଦେବ ଶବର ବାଳକ ଠାରୁ ମନ୍ତ୍ର ଶିକ୍ଷା କରି ନିଜ କୁଟୀରକୁ ଫେରି ଆସିଲେ  l ଶବର ସନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ଘରକୁ ଫେରିଲା l ଶବର ବାଳକ ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେବା କଥା ତା ବାବାଙ୍କୁ କହିଲା  l ଶବର ପୁଅକୁ କହିଲା, ଆମେ ଶବର ଲୋକ l ସେ ଜଣେ ବଡ଼ ପଣ୍ଡିତ l ଯାହା ଠାରୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଯାଏ ସେ ଗୁରୁ ହୁଏ  l ବ୍ୟାସଦେବ କଣ ତୋତେ ଗୁରୁ ବୋଲି ମାନିବେ  ? 

                

ଏହି ପରି କିଛି ଦିନ ବିତି ଗଲା  l ଦିନେ ଶବର ତା' ପୁଅକୁ କହିଲା ଚାଲ, ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କ ଘରକୁ ଯିବା l ସେ ତୋତେ ଗୁରୁର ମର୍ଯ୍ୟଦା ଦେଉଛନ୍ତି କି ନାହିଁ  ପରୀକ୍ଷା କରିବା  l  ବାପ ପୁଅ ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କ ଘରକୁ ଗଲେ l ଶବର କିଛି ଦୂରରେ ବୁଦା ମୂଳରେ ଲୁଚି ରହିଲା  l ଶବର ପୁଅ ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କ ପାଖକୁ ଗଲା l ସେତେବେଳେ ବ୍ୟାସଦେବ ତାଙ୍କର ଶିଷ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେଉଥିଲେ  l ସେ ଶବର ବାଳକକୁ ଦେଖି ନିଜ ସ୍ଥାନରୁ ଉଠି ଆସିଲେ l ଶବର ବାଳକର ପଦ ଧୌତ କରିଦେଲେ  l ତାକୁ ନିଜ ବସିବା ସ୍ଥାନରେ ବସାଇ ଫୁଲ ଦେଇ ଚରଣ ପୂଜା କଲେ  l କିଛି ଫଳ ଖାଇବାକୁ ଆଣି ଦେଲେ l ଏହା ଦେଖି ଶବର ବ୍ୟାସଦେବଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସି ଗୋଡ଼ ତଳେ ପଡି ରୋଦନ କଲା  l କହିଲା, ମହାଭାଗ  ! ମୁଁ ଭୁଲ କରିଛି l ମୋତେ କ୍ଷମା କରି ଦିଅ l  ଆପଣ ଏତେ ବଡ଼ ପଣ୍ଡିତ ବୋଲି ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେଇ ନ ଥିଲି l ମୁଁ ଜାତିରେ ଶବର l ଆପଣ ମୋତେ ଗୁରୁ ବୋଲି କାଳେ ମାନିବେ ନାହିଁ l ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଦେବାକୁ କୁଣ୍ଠିତ ହେଉ ଥିଲି l 

        

ଗାନ୍ଧିନଗର,ନବରଙ୍ଗପୁର 

 ମୋ : 8658655979